Portugal : Inheemse druivenrassen en Interessante wijnen
Portugese wijn, dat is voer voor vinologen, want Portugal ontwikkelt zich razendsnel als toonaangevend wijnland, maar houdt vooral vast aan de eigen druivenrassen en weet zich daarmee te onderscheiden.
De Portugese wijnen getuigen van een intrigerende eigenzinnigheid. Van zo gauw men ze proeft zegt men onmiddellijk "typisch Portugees". Het zijn wijnen met een onmiskenbaar eigen karakter geschikt voor de avontuurlijk ingestelde wijndrinker. U dus.
Na de toetreding tot de EU heeft Portugal gebruikgemaakt van EU-subsidies om de wijnindustrie de jarenlange achterstand te laten inhalen. De Portugezen zijn lang niet de meest vooruitstrevende wijnmakers, doch hun troef is de grote verscheidenheid aan inheemse druiven en wijnen van goede kwaliteit.
Portugal heeft net zoals Spanje een lange geschiedenis in de wijnbouw die al dateert van vóór de Romeinen. Vanaf de 14e eeuw werden Groot-Brittannië en Portugal overzeese handelspartners. Toen in het begin van de 18e eeuw Engeland slaags raakte met Frankrijk en de Nederlanden, zocht Engeland nieuwe wijnstreken en vond deze in Porto en Madeira. Voor de Britten was het drinken van portwijn een patriottische daad geworden want Franse wijn was immers van de vijand. De handel in wijn werd zo'n hype dat zelfs een Britse consul werd benoemd in de stad Viana do Castelo om zo te belangen van de Britten in de wijnhandel te vertegenwoordigen.
Net als Spanje met zijn sherry, heeft Portugal zijn eigen unieke stijl van versterkte wijnen die ondertussen wereldberoemd zijn geworden namelijk de port- en de madeirawijn.
Daarnaast zijn er nog modern rode en witte wijnen, voornamelijk van inheemse Portugese druiven.
Sommige van deze druiven zijn dezelfde als Spaanse druiven alleen met een verschillende naam, en natuurlijk ook een ander karakter door hun aanpassing aan de plaats en het gebied waar de druiven groeien.
Portwijn - de naam "porto" geëvolueerd naar "port" in het Engels omdat deze versterkte wijnen verscheept werden uit Porto in het noorden van Portugal. Port wijnen zijn versterkt en zoet, en geschikt voor langdurig bewaren. Hun stijlen variëren van fruitig en paars (Ruby) naar geoxideerd en nootachtig (Tawny), met tal van schakeringen daartussenin. De meeste zijn allemaal rode wijn en zoet al is er ook een kleine hoeveelheid witte en rosé porto.
Madeirawijn - madeirawijn is eigenlijk een versterkte, zoete wijn net als een Tawny port met een geoxideerde nootachtig smaak. Het komt van het eiland Madeira in de Atlantische Oceaan die deel uitmaakt van Portugal.
Rode en witte wijnen - Portugal produceert interessante witte, rode en rosé wijnen voornamelijk uit inheemse druivensoorten. Tegenwoordig zijn de meeste van de wijnbereidingstechnieken modern en vergelijkbaar met die in verschillende landen. Net zoals met de Spaanse wijnen denken de mensen waarschijnlijk eerst aan rode wijn als ze Portugal horen. Echter, na port en madeira, is de volgende meest bekende wijn uit Portugal een witte wijn uit de : Vinho Verde, een zeer groene omgeving van Portugal in het noorden. Daarnaast zijn er nog tal van rode, witte en rosé wijnen uit alle delen van Portugal.
Er is bijna geen gebied in Portugal waar er geen wijn wordt geproduceerd.
De belangrijkste regio's van noord naar zuid zijn:
Vinho Verde - zowel een DOC als de naam van een stijl van de wijn. De "vinho verde" wijn is een heldere, met een lichter alcoholgehalte, groen-getinte witte wijn soms lichtbruisend, maar niet altijd. Het kan worden geproduceerd uit verschillende witte druiven. Daarnaast zijn er andere witte wijnen in de DOC Vinho Verde. Een voorbeeld hiervan is Alvarinho wijn of witte wijn gemaakt van de Alvarinho druif, die verwant is aan Albariño in Spanje, net over de grens in Rias Baixas. De bodem bestaat uit graniet met, aan de oppervlakte, zand en humus. De regio is al sinds 1908 gedefinieerd en is daarmee één van de oudste wijngebieden in de wereld.
Douro - Het landschap vormt één van de indrukwekkendste wijnstreken ter wereld. De bodem bestaat uit een dunne laag aarde over een harde laag leisteen met daaronder nog harder graniet. Het gebied is verdeeld in 3 gebieden, Baixo Corgo, Cima Corgo en Douro Superior elk met zijn eigen karakteristieken. Er wordt niet meer uitsluitend port gemaakt in de Dourovallei; inmiddels komt er steeds meer droge wijn uit deze streek. Er wordt overwegend rode wijn gemaakt, maar je vindt er ook witte, rosé en zelfs mousserende wijnen. Het aandeel portwijn is ongeveer 50%
Bairrada - is een gebied dat zich bevindt in centraal Portugal tussen de steden Aveiro en Coimbra, en waar men zich voornamelijk richt op het maken van rode wijn. Deze wijn is tevens erg geliefd in België. Maar liefst 50% van de wijn in België, komt uit dit gebied! In totaal telt de streek 18.000 ha wijngaarden. De maximale productie voor rode wijnen ligt op 55hl per ha, voor witte, rosé en mousserende wijnen is dit 70hl per ha. De bodem bestaat hoofdzakelijk uit kalksteen, klei en zand.
Dão e Lafões - een binnenwaarts aan zee grenzend gebied onder de rivier de Douro waar wijnen van hoge kwaliteit worden geproduceerd. Meestal rood toch ook enkele witte wijnen.
Alentejo - bevindt zich in de bovenste zuidelijke helft van het land, in het binnenland en grenst aan Spanje. De regio produceert veel wijn waarvan de stijl sterk uiteen loopt.
Madeira - zowel de naam van een DOC als de stijl van de wijn. Madeira is een klein eiland in de Atlantische Oceaan met een prachtig natuurlandschap, gewaardeerd als wandel- en bloemen eiland.
Hieronder vindt u de volledig lijst van wijnregio's en DOC's (Denominação de Origem Controlada) van Portugal :
1. Vinho Verde DOC
2. Trás-os-Montes DOC
3. Porto DOC & Douro DOC
4. Távora-Varosa DOC
5. Lafões DOC
6. Dão DOC
7. Bairrada DOC
8. Beira Interior DOC
9. Encostas de Aire DOC
10. Óbidos DOC
11. Alenquer DOC
12. Arruda DOC
13. Torres Vedras DOC
14. Lourinhã DOC
15. Bucelas DOC
16. Carcavelos DOC
17. Colares DOC
18. Tejo DOC (formerly Ribatej0)
19. Setúbal DOC
20. Palmela DOC
21. Alentejo DOC
22. Lagos DOC
23. Portimão DOC
24. Lagoa DOC
25. Tavira DOC
26. Madeira DOC
27. Graciosa DOC
28. Biscoitos DOC
29. Pico DOC